Năm 2024, hơn 3.200 công ty bất động sản sẽ quay trở lại thị trường, tăng 42% so với năm 2023.
Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, hiệu quả hoạt động của các công ty bất động sản năm qua có dấu hiệu cải thiện so với năm 2023. Theo đó, năm 2024 lại chứng kiến số lượng lớn công ty với hơn 3.200 đơn vị, tăng 42%. Trong khi đến năm 2023 con số này sẽ vào khoảng 2.300 công ty.
Sự gia tăng số lượng công ty giải thể cũng chậm lại. Năm ngoái, gần 1.300 công ty bất động sản bị giải thể. Trung bình mỗi tháng có 107 công ty trong lĩnh vực này phá sản, trong khi số lượng công ty thành lập mới giảm nhẹ 2,7% xuống chỉ còn dưới 4.600 đơn vị.
Lý giải về những diễn biến trên, đại diện Bộ Xây dựng cho biết, thị trường bất động sản năm ngoái đã vượt “đáy” năm 2023. Nguồn cung bất động sản đang có dấu hiệu tăng trưởng sau thời gian dài bị hạn chế. Chỉ tính riêng quý 3 năm 2024, có 23 dự án với gần 12.000 sản phẩm được cấp phép, tương ứng tăng 53% so với cùng kỳ. Cả nước có hơn 900 dự án và khoảng 426.000 ngôi nhà đã được xây dựng.
Sự cải thiện tích cực về thanh khoản cũng tạo động lực cho nhiều doanh nghiệp quay trở lại thị trường. Số lượng giao dịch căn hộ, nhà ở riêng lẻ và đất nền có xu hướng tăng lên. Theo Bộ Xây dựng, giao dịch căn hộ và nhà ở riêng lẻ tăng 29% trong quý 3 năm 2024, trong khi giao dịch đất nền tăng 13% trong cùng kỳ.
Bất động sản khu Đông TP.HCM, ven sông Sài Gòn. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo ông Nguyễn Văn Định, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), có nhiều lý do để khởi động lại các doanh nghiệp bất động sản trên thị trường vào năm 2024. Theo ông, từ ngày 1/8, 3 gói luật trong lĩnh vực bất động sản sẽ có hiệu lực, mở ra hành lang pháp lý mới cho thị trường. Điều này thúc đẩy nhiều nhà đầu tư bán hàng sau thời gian dài “lắng nghe”, góp phần khiến nguồn cung tăng đột biến trong nửa cuối năm ngoái.
Ngoài ra, bảng giá đất mới ban hành cũng giúp giải quyết vướng mắc tại các dự án đang mắc kẹt trong việc tính tiền sử dụng đất. Đây là điều doanh nghiệp kỳ vọng khi dự án mới ra mắt sẽ giúp làm rõ dòng tiền và thúc đẩy thanh khoản.
Năm 2024 cũng chứng kiến hoạt động mua lại sớm trái phiếu doanh nghiệp bất động sản sôi động. Nhiều doanh nghiệp bất động sản đã “xóa sạch” nợ trái phiếu. Theo Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), bất động sản là nhóm ngành có giá trị phát hành trái phiếu lớn thứ hai trong 11 tháng năm 2024, với hơn 63.000 tỷ đồng, con số này tăng gần 23% so với năm 2022. .
Ông Định cho biết khối lượng trái phiếu doanh nghiệp bất động sản năm nay vẫn còn lớn khi đến thời điểm trả nợ sau 2 năm gia hạn. Tuy nhiên, đặc biệt đối với các nhà đầu tư chuyên xây dựng nhà ở, áp lực trưởng thành là “không đáng kể”. Nguồn cung được cải thiện thúc đẩy tính thanh khoản và giúp các công ty huy động được số tiền lớn thanh toán trả trước từ khách hàng.
Ngay cả trong những thời điểm khó khăn nhất, thị trường bất động sản vẫn phải đối mặt với một số thách thức. Ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng TMCP Phát triển Việt Nam đánh giá, tốc độ phục hồi của thị trường còn chậm và không đồng đều giữa các phân khúc, khu vực. Theo ông, khó khăn đối với các doanh nghiệp bất động sản vẫn nằm ở vấn đề pháp lý, nghĩa vụ tài chính và áp lực từ chi phí đầu vào tăng cao.
Ngoài ra, do giá bất động sản tăng cao nên nhu cầu vay vốn mua bất động sản của người dân không được cải thiện, trong khi thu nhập thực tế của người dân cũng không được cải thiện.
Trên thực tế, thị trường bất động sản đã trải qua nhiều “cơn sốt nóng” trong 3, 4 năm trở lại đây do một số nhóm đầu cơ, sàn giao dịch, môi giới gom hàng, đẩy giá lên cao, lướt sóng. Theo Bộ Xây dựng, nhiều cuộc đấu giá ở ngoại thành Hà Nội gần đây ghi nhận lãi trên trăm triệu đồng/m2, cho thấy giá đang bị thổi phồng để kiếm lời.
Tương tự như căn hộ, nhiều mặt bằng bán lẻ đang lợi dụng tình trạng khan hiếm nguồn cung để “tăng giá” khi giao dịch với khách hàng, với giá bán dao động từ 5 – 20%. Hoạt động này khiến giá phân khúc nhà ở ngày càng tăng cao, vượt xa tầm tay của đại đa số người dân, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bất ổn cho đời sống kinh tế xã hội.
“Giá nhà neo cao có thể cản trở sự phát triển bền vững của thị trường trong giai đoạn tới”, ông Lực nhận xét.
Ngọc Diễm
